KALP KRİZİ

Göğüs ağrısı, nefes darlığı, terleme ve bulantı kalp krizinin en önemli belirtileridir. Bununla birlikte farkına varılmadan ve herhangi bir ağrı hissedilmeden de kalp krizi gerçekleşebilmektedir. Belirti vermeden yaşanan kalp krizleri ölümcül olabilmektedir.

Göğüs ağrısı vücut için bir alarmdır
Göğüste, sol kolda, sırtta, mide bölgesinden çeneye doğru yayılan ağrılar şeklinde ortaya çıkar belirtiler kalp krizinin habercisidir. Yaşanan ağrı ve şikayetler sayesinde ileride yaşanabilecek kalp krizinin önüne geçilebilmektedir. Fakat “sessiz iskemi” belirti vermeyen ve ağrı yaratmadan ilerler. Hasta için en kötü senaryo, kriz sırasında da hiçbir şikayet oluşmamasıdır. Kalp hastalarının yüzde 20- 40’ı “sessiz kalp hastalığı” ile karşı karşıyadır. Bu sorun genellikle şeker hastalarında ortaya çıkmaktadır. Aşırı şişman bireylerde, kronik akciğer hastalığı olanlarda ve ağrıya tahammülleri fazla olduğu için kadınlarda daha sık görülmektedir.

Sessiz iskemi hiçbir belirti göstermez
Kalp damarlarında darlık varsa kalp fazla çalışması gerektiğinde yani efor yapıldığında, strese girildiğinde zorlanır fakat kişi bunun belirtisini fark etmez. Kişi eğer ağrı olduğunda eforu sonlandırır ve kalbini dinlendirir. Böylece kalp zora girmeden kriz oluşmadan önlenmiş olur. Belirti vermeyen sessiz iskemide kişi istirahate geçmediği için spor yapmaya ve kalbi zorlamaya devam eder bunun sonucunda kalp krizi riskinin oluşmasına zemin hazırlar. Sessiz iskemide durum çok daha önemlidir ve kişinin kalp krizi geçirme, hayatını kaybetme ihtimali daha fazladır.

Özellikle şeker hastaları risk altında
Sessiz iskemiyi teşhis etmek için risk altında olan kişilere, şikayetleri olmasa dahi bazı tetkikler yapılarak kontrol edilmesi gereklidir. Özellikle şeker hastaları büyük risk altındadır. Diyabeti olan bir kişide özellikle ailesinde kalp hastalığı olan varsa, sigara kullanıyorsa, kontrolsüz ve dikkatsiz bir yaşam sürdürüyorsa mutlaka stres testleri ile efor testleri yaptırmalıdır. Ayrıca talyum testi ve bilgisayarlı anjiyo ile kalp damarlarının kontrol edilmesi gerekmektedir.

Ağrı yerine tansiyon da kalp krizi hakkında ipucu verebilir
Bazen tipik göğüs ağrısı olmamakla birlikte başka belirtilerle de teşhis konulabilmektedir. Örneğin daha önce olamayan bir tansiyon yükselmesi başka bir deyişle kalbin zora girdiği anda tansiyonu yükselterek cevap vermesi krizin en önemli göstergesidir. Çabuk yorulma ya da spor yapan bir kişinin daha önce yaptığı kadar efor harcayamaması belirti olabilmektedir. Dolayısı ile ağrı belirtisi olmadan bazı yan belirtilerle de şüphe edilerek sessiz iskemi tanısı konulabilir.

Check up alınabilecek en etkili önlemdir
Bunun için belirli yaşlarda hiç şikayeti olmadan check up ve efor testlerinin yaptırılması büyük önem taşımaktadır. Kalp kapağında doğuştan gelen bir darlık, kalp adalesinde kalınlaşma da gizli kalp olarak adlandırılmaktadır. Şikayet üzerine hastane gidip kontrolden geçmek check up değil sadece geç kalınmış bir önlemdir.

Krizden korunmak için yaşam şekli değişikliği şart
Doymuş yağ ve kolesterolden fakir; sebze, meyve ve lifli gıdalardan zengin beslenme tipini benimsenmelidir.

Tansiyonun yükselmesine yol açan tuz günde sadece 5-6 gr’la sınırlandırılmalıdır.

Yüksek tansiyon, kolesterol ve kan glukoz değerlerinin kalp sağlığı üzerinde çok önemli rolü vardır. Birinci derece akrabalarında bu tür hastalıklar olanların, check up kontrollerinden geçmesi (mümkünse 30 yaşından itibaren) ve alınması gereken önlemlere maksimum özen göstermeleri gerekir.

Stres nedeniyle ortaya çıkan adrenalin tansiyonun yükselmesine ve nabız hızının artmasına neden olarak, kalp krizine davetiye çıkarmaktadır. Stresten arınmaya özen gösterin.

Sigara mutlaka bırakılmalıdır.

Aşırı kilo kalbin iş yükünü artırdığı için ideal kilo korunmalıdır.

Sağlıklı bir kalp için haftada en az üç gün temiz havada yürüyüş yapılmalıdır.

Uz.Dr.İbrahim DOĞRU

KARDİYOLOJİ UZMANI